Amersfoort I
Vrijdag 08 Mei 2009 om 00:00Gisteren hebben we sinds lange tijd weer een stadswandeling gemaakt. Dit keer was Amersfoort ons doel. Overal en nergens zagen we daar vlaggen hangen. Niet vanwege koninginnedag of vijf mei, maar Amersfoort bestaat dit jaar 750 jaar.
Vandaag beperk ik me alleen tot de Koppelpoort. Deze poort is uniek omdat het een gecombineerde land- en waterpoort is.
De poort dateert uit ongeveer 1400 en was onderdeel van de tweede ommuring. De poort is goeddeels bewaard gebleven in de oorspronkelijke staat.
De Koppelpoort diende vroeger voor de verdediging van de stad, namelijk door het afsluiten van de toegangsweg over het water. Ook werd de waterstand in de binnenstad ermee gereguleerd.
Binnen kijken was niet mogelijk, want het gebouw is alleen open op afspraak voor speciale groepen. Maar toen wij daar rondliepen, kwam er een heer aangefietst die het gebouw opende. Jan vroeg of wij binnen een kijkje mochten nemen en dat was geen probleem. Het eerste dat mij opviel toen ik binnenkwam, waren twee reuzenraderen aan beide zijden in het gebouw.
Daartussen lag een hele grote paal, waar touwwerk omheen gedraaid is, dat via blokken aan een grote "deur" vastzit. De paal bleek nog de oorspronkelijke paal te zijn. Dus zo'n 600 jaar oud.
Deze "deur" werd iedere avond naar beneden gelaten, om het water af te sluiten tegen ongewenste bootjes met indringers en om smokkelen tegen te gaan. Het naar beneden laten werd door 6 mannen in de grote raderen (dus eigenlijk tredmolens) gedaan.
Een foto van de achterzijde van de deur en de paal met het touwwerk van onderaf bekeken.
Aan de voorzijde van het poort kun je in de boog de "gleuf" zien waardoor de deur naar beneden kwam. Ook is daar een houten uitbouw te zien, de zogenaamde "mezenkouw" Deze had tot doel aanvallers met hete olie of gloeiend mout te kunnen bestoken, wanneer zij de waterpoort te dicht naderden.
Op deze foto is te zien hoe men in de mezenkouw kwam.
Niet alleen het water werd afgesloten, maar uiteraard ook de weg. En dat gebeurde op een aparte manier. Normaal hang je deuren over een opstaande "pen". Hier is de pen naar beneden gericht, zodat de deur niet gelicht kon worden. (Hoe ze hem erin kregen, weet ik niet.)
Tot zover de Koppelpoort. Ik vond het ontzettend leuk dat wij zomaar even binnen mochten rondkijken. Het was een extraatje tijdens onze wandeling. Geweldig dat er zulke aardige mensen zijn die een ander graag een pleziertje gunnen.
Als afsluiting van de log iets heel anders. Bij aankomst in Amersfoort loop je langs allerlei hele grote nieuwe kantoren naar het centrum. Ook langs het gebouw van een verzekering. En daar zag ik een beeld staan van een Solexberijder. Bij het zien van een Solex krijg ik altijd wat nostalgische gevoelens, want daar heb ik vele kilometers op gereden.
Op de sokkel is een groot bord aangebracht met een gedicht. Ook dat zorgde voor wat nostalgie en daarom zet ik het hier neer.
Hij was maar een ziekenfondsbode. hardwerkend, eenvoudig van stand. Hij ging op z'n brommert, een rode. door regen en wind naar de klant. Hij kwam om de premie te halen. Hij bekeek elke huisvrouw apart en kon zij een keer niet betalen. dan streek hij z'n hand over 't hart. Soms denkt ie apatisch aan die tijd van weleer. De klant heette toen buspatiënt. Alles wordt nu automatisch efficiënt gegireerd. En een klant heet geen klant meer. maar "zorgconsument". Kwam hij op het kleine kantoortje. dan tikte hij braaf aan zijn pet. Er werkte een vrouw: Juffrouw Doortje. had altijd z'n rij voor 't loket. Nu zitten ze naar schermpjes te turen. in nieuwbouw van glas en beton. Ongrijpbare kunst aan de muren. Onder een spaghetti-plafond. |
Ooit had hij een baas. en die baas had een pak. en hij rook naar een mix van sigaar en tumtum. De huidige leiding. ze kleden zich strak. in een wolk aftershave en herenparfum. Hij was maar een ziekenfondsbode. uit de tijd van een ziekenfondskaart. maar zo'n ding is allang uit de mode. want een zorgpas... da's pas wat waard. Wat heeft ie nou laatst weer vernomen. het Anova-doel: weer zo'n primeur. is om dichterbij klanten te komen. nou, hij kwam bij de klant aan de deur. Soms zie je een standbeeld. als eerbewijs: Een veldheer te paard, in marmer of brons. Ik wil dat zo'n standbeeld voor de nieuwbouw verrijst: een man op zo'n brommer. de bode van 't ziekenfonds van 't ziekenfonds van 't ziekenfonds |
Het gedicht is van Erik Huizinga en het bronzen beeld is van Frank Rosen.
Morgen ga ik verder met het laten zien wat ik zoal tegenkwam in Amersfoort.
Mijn inzending voor Thursday Challenge: (klik ?)
DENK AAN DE SPAMCODE ALS JE REAGEERT!